RES FACTA NOVA 24 (33) 2023

Teksty niniejszego tomu koncentrują się na problematyce toposów muzycznych i ich teorii [topic theory], w muzykologii światowej przeżywającej aktualnie rozkwit, a w Polsce prezentowanej po raz pierwszy jako przedmiot zbiorczej publikacji.
Ten żywo rezonujący w środowisku temat pozwolił na zgromadzenie autorów ze świata i z Polski reprezentujących różne ośrodki i z różnym doświadczeniem – w tym badaczy uznanych, mających w swym dorobku kanoniczne prace związane z teorią toposów. Numer zawiera zarówno przeglądy klasycznych ujęć tej teorii, jak i jej nowe konceptualizacje, a w szczególności nowe ujęcia analityczne muzyki – w dużej mierze XX i XXI wieku – w perspektywie topicznej. Stanowi jej rekonesans, choć nie jest ujęciem całościowym. Nie mógłby być; jak pisze Kofi Agawu „Uniwersum Toposów jest otwarte, ponieważ w miarę odkrywania kolejnych toposów nieustannie się rozszerza; (…) może osiągnąć swój kres dopiero w ostatnim dniu badań naukowych”1. Ów „rozszerzający się wszechświat”2 dotyczy nie tylko samych toposów, ale także wciąż nowych konceptualizacji, rozwijających i dywersyfikujących ich teorię. Tom, wpisując się w tę ekspansję, pokazuje różnorodność ujęć.