Przy tworzeniu pieśni, a pisał je Moniuszko zarówno w wieku młodzieńczym, jak i ku końcowi życia, przyświecała mu określona idea. Pragnął dać społeczeństwu polskiemu pieśni narodowe, polskie, które mogłyby zająć ważne miejsce w życiu codziennym Polaków, usuwając na bok importowaną tandetę. W podobny sposób Józef Ignacy Kraszewski swym rozległym i wszechstronnym powieściopisarstwem wyparł romans francuski, tak popularny zwłaszcza wśród ówczesnych pań. Kiedy zebrała się już spora garść pieśni, umyślił Moniuszko wydawać je w zeszytach pod ogólnym tytułem: ''Śpiewnik domowy''. Nazwa tego zbioru wymownie świadczy o powziętym zamiarze: mają to być pieśni do użytku domowego, przeznaczone dla każdego, na różne okoliczności codziennego życia. Mają też odpowiadać różnorakim nastrojom i potrzebom serca, dlatego uderza tak bogata ich różnorodność. [Witold Rudziński]