Polonaise brillante A-dur op. 21

Henryk Wieniawski skomponował tylko dwa polonezy. Pierwszy, D-dur op. 4, jest utworem młodzieńczym; drugi, A-dur op. 21, należy do ostatnich dzieł kompozytora. Oba polonezy, D-dur i A-dur, należą do ważniejszych pozycji w całej spuściźnie twórczej Wieniawskiego. Oba też są utworami skomponowanymi w dwóch wersjach: na skrzypce i orkiestrę oraz na skrzypce i fortepian. Publikowany Polonez jest szeroko rozbudowanym, koncertowym utworem jednoczęściowym, o budowie repryzowej, przy czym repryza jest bardzo skrócona. Ogniwo środkowe ma charakter kontrastujący, uzyskany poprzez zmianę tonacji (F–dur), zmniejszenie obsady (w wersji orkiestrowej) i zwolnienie tempa. Natomiast tematycznie wszystkie ogniwa są ze sobą powiązane. Również pierwsze ogniwo utworu ma podobną, 3-odcinkową budowę z kontrastującym odcinkiem środkowym (E-dur). Polonez A-dur jest typowym utworem wirtuozowskim, w którym skrzypce solo odgrywają zdecydowanie dominującą rolę. Partia fortepianu ma tu przede wszystkim charakter akompaniamentu, podkreśla podstawę harmoniczną. Jedynie w ogniwie środkowym relacje między obydwoma instrumentami są bardziej wyrównane. Pojawiają się tu obszerne fragmenty oparte na dialogowaniu obu instrumentów.   Zofia Chechlińska