Improvisations after J. R.

Improvisations after J. R. (Improwizacje według J. R.) na wibrafon solo zostały napisane pod wrażeniem prac artystycznych Julii Rafalskiej. Utwór został wykonany przez kompozytorkę na wernisażu wystawy prac artystki w Wooden Gallery w Chicago 12 kwietnia 2014 roku. Prace Julii Rafalskiej podejmują dialog z twórczością artystów i architektów ery modernistycznej. Autorka, wykorzystując gotowe materiały, ingeruje w reprodukcje prac innych twórców, nadając im nową warstwę znaczeniową. Dear Mondrian V to kolaż nawiązujący do malarstwa Pieta Mondriana. Kolorowe, przezroczyste kształty, nałożone na reprodukcję obrazu Mondriana, kreują zabawny dialog wizualny. Z kolei praca Rip, wykonana techniką cyjanotypii, przedstawia pałac Alvorada projektu architekta Oscara Niemeyera. Ta jedna z najstarszych metod fotograficznych została użyta na zasadzie kontrastu z utopijną architekturą modernistyczną Niemeyera.   Improwizacje noszą tytuły pięciu prac Julii Rafalskiej. Praca Footnotes I utrzymana jest w zimnym, zielono-niebieskim kolorycie z jednym ostrym czerwonym akcentem w postaci trójkąta. W języku muzycznym słyszę go jako nutę pedałową Fis, która koresponduje z dźwiękami w wyższym rejestrze na zasadzie pochodu alikwotowego. Dźwięki dolne Fis i Cis „odbijają się” w wyższych rejestrach, tworząc nowe przebiegi harmoniczne. Kolaż Dear Mondrian V przedstawia figurę geometryczną w ciepłym kolorycie czerwieni z nałożonymi na nią granatowymi trójkątami. W przełożeniu na mój język dźwiękowy ta utrzymana w szybkim tempie improwizacja odznacza się dużą błyskotliwością i ruchliwością motywiczną w „zimnej” i „ciepłej” harmonice. Praca Ghost III przedstawia powolne przeobrażanie koloru czerwonego (ciepłego) w kolor niebieski (zimny). Podobnie w muzyce – „ciepła” harmonika stopniowo przekształca się w „zimne” i bardziej dysonansowe akordy. Taka transformacja kolorów w muzyce osiągnięta została poprzez ciągłe zmiany w strukturach akordów. W pracy Rip, która jest cyjanotypią, niebieskie odcienie przedstawione są w warstwie muzycznej przez akordy kwartowo-kwintowe, które, według mnie, pozostają w klimacie „zimnej” harmonii. Utwór ten zbudowany jest na zasadzie powtarzania stopniowo zmieniających się motywów. Praca Ghost IV jest przepełniona ciepłym kolorytem. W muzyce harmonika mocno eksploatuje akordy tercjowe, w szczególności dominantowe. [Marta Ptaszyńska]