Sonatina

Sonatina na puzon i fortepian, skomponowana w 1954 roku, jest bodaj najczęściej grywanym utworem Kazimierza Serockiego. 
Na popularność i uznanie wykonawców zasłużyła sobie Sonatina także dlatego, że jej twórca dał dowody gruntownej znajomości instrumentu, któremu powierzył główną rolę. Utwór powstał wszak, podobnie jak Koncert na puzon i Suita na cztery puzony, w wyniku ścisłej współpracy Serockiego z wybitnym wirtuozem puzonu Juliuszem Pietrachowiczem. Pietrachowicz zademonstrował kompozytorowi zarówno możliwości, jak i ograniczenia instrumentu, a Serocki spożytkował tę wiedzę w sposób mistrzowski, wzbogacając repertuar puzonowy o utwór wyjątkowy i ponadczasowy. 

Nie stronił przy tym od stawiania wykonawcom technicznych i wyrazowych wyzwań. Wymagana w pierwszej części (Allegro) szybka gra staccato i leggiero zdaje się przeczyć naturze puzonu predystynowanego raczej do gry głośnej i dostojnej. W drugiej części (Andante molto sostenuto) kompozytor zrekompensował niejako te trudności stwarzając wykonawcy sytuację bardziej komfortową – okazję do płynnej i ekspresyjnej gry w ramach opartego na łuku, trójdzielnego planu formalnego. W części ostatniej (Allegro vivace) powrócił natomiast do pomysłu gry lekkiej, wykorzystując jednocześnie swoistą „specjalność” puzonu, jaką są glissanda pomiędzy dwiema nutami. W całym utworze znaczącą rolę odgrywa zmienność metrum, pulsu i dynamiki. Cechuje go też wyrafinowana akordyka będąca dowodem poszukiwań w zakresie języka dźwiękowego, który wyzwala się spod panowania systemu dur-moll. Daje tu znać o sobie także tak typowe dla Serockiego, nieco rubaszne poczucie humoru.

ze wstępu Iwony Lidstedt