Streichquartette / String Quartets

I Kwartet odznacza się jasną i prostą konstrukcją. I część ma budowę allegra sonatowego, środkowe Andantino semplice (in modo duna canzone) stanowi formę trzyczęściową skrzyżowaną z formą wariacyjną. Część III Scherzando alla burlesca, utrzymana jest również w formie allegra sonatowego. [] Jeśli w innych utworach tego okresu stworzył Szymanowski indywidualny typ melodyki silnie ekspresywnej i działającej przede wszystkim swymi walorami brzmieniowymi, to w I Kwartecie powraca do płynnej, kantylenowej, symetrycznie zbudowanej linii melodycznej, rozwijającej się w szerokich łukach, utrzymanej w charakterze skupionymi i refleksyjnym. W I Kwartecie przeważają układy linearne, niemal zasadą staje się indywidualizacja partii instrumentalnych i równoległe prowadzenie czterech różnych planów dźwiękowych. Kompozytor rezygnuje z eksperymentów formalnych i brzmieniowych, a panująca w nim powściągliwość emocjonalna, nastrój spokojnego liryzmu i pogody przywodzą na myśl klasyczne wzory estetyczne. (na podstawie wstępu Zofii Helman do Dzieł, t. 2) (II) ''II Kwartet'' op. 56, napisany przez Szymanowskiego w 1927 roku, jest interesującą próbą ponownego nawiązania do formy klasycznej i połączenia jej z nowymi środkami harmoniczno-brzmieniowymi, wypracowanymi uprzednio z ''Słopiewniach'', ''Stabat Mater'' i ''Mazurkach''. Po raz pierwszy w ramach większej formy klasycznej wykorzystał też kompozytor elementy folkloru. ''II Kwartet'' składa się z trzech części: Moderato, Vivace scherzando i Lento. Tradycyjny schemat cykliczny uległ tu zmianie na skutek połączenia w części III właściwości części powolnej i finału. ''II Kwartet'' tworzy syntezę różnych poszukiwań twórczych Szymanowskiego. W stylu brzmieniowym i fakturze, bogactwie kolorystycznym części I kompozytor nawiązuje do najbardziej pod tym względem zaawansowanych utworów środkowego okresu, podczas gdzy układ architektoniczny i sposób kształtowania materiału tematycznego wynikają z tradycyjnego rozumienia formy. II część poprzez ludowy charakter melodyki i silną pulsację rytmiczną nosi cechy typowe dla okresu ''narodowego'', zaś w fudze dokonuje się swoiste połączenie techniki polifonicznej z elementami ludowymi. Ta synteza środków jest jeszcze jednym potwierdzenim jedności cech stylistycznych w zróżnicowanej twórczości Szymanowskiego. (na podstawie wstępu Zofii Helman do Dzieł, t. 2)